JUNI: INDRUKWEKKENDE ZOMERMAAND
Juni was recordzacht, recordzonnig en superdroog. De zomermaand deed z’n naam alle eer aan. De eerste en de laatste week verliepen heel normaal, maar in de tussenliggende periode was het bijzonder warm. Zo warm zelfs dat de tweede decade de warmste werd sinds … 1917. Het aantal warme, zomerse en tropische dagen was ook gigantisch. Drachten-W noteerde respectievelijk 28, 18 en 10 van die dagen. Door al die hitte kwam er uiteraard ook een hoog etmaalgemiddelde uit de bus. Er werd een gemiddelde berekend van 18,6 graad (normaal 15,8 graad) en daarmee werd het oude record van 2019 (18 graden) verwezen naar plaats twee. Behalve smoorheet was het ook veel te droog en van 2 tot en met 18 juni viel er zelfs helemaal geen drup. Daarna werd er mondjesmaat wat opgevangen en daardoor kwam het totaal niet verder dan 12,9 mm. Gebruikelijk is 76,6 mm. Uiteraard kan het nog veel droger en dat was het geval in 1941. Drachten-KNMI en Boornbergum moesten het destijds doen met 7,1 en 3,1 mm. En wat een zonneschijn. Gewoonlijk is 205 uren, maar nu brandde ze … 323 uren. Ook een nieuw record.
KOUD BEGIN
Deze maand en de meteorologische zomer begonnen niet al te fraai. Een zwakke storing afkomstig vanaf de Noordzee veroorzaakte de gehele dag (donderdag 1 juni) veel bewolking en daaruit viel soms zelfs wat hele lichte motregen. Met de temperatuur was het ook niet best gesteld, want die kwam niet hoger dan … 13 tot 14 graden. Het bibberen was snel voorbij. Vrijdag 2 juni startte met veel bewolking, maar in de loop van de ochtend ging de zon flink schijnen. Ook op zaterdag 3 juni was dat het geval en in de loop van de middag liep de temperatuur uiteen van 22,9 graad in Drachten-W tot 20,5 graad in Siegerswoude.
KILLE WIND
Overigens hadden we nog steeds invloed van een krachtig hogedrukgebied met de kern ten westen van Ierland en in die situatie zat weinig verandering. Tot en met donderdag 8 juni produceerde de Noordzee in de vroege ochtend weleens wat bewolking, maar de zon was sterk genoeg om dit goedje weg te branden. De matige, soms vrij krachtige noorden- tot noordoostenwind bracht weinig warmte met zich mee, maar desondanks wist de temperatuur nog op te lopen naar 17 tot 22 graden.
ZOMER
Het honkvast hogedrukgebied ging op vrijdag 9 juni plotsklaps op de loop naar Scandinavië. De stroming draaide naar het oosten en zie daar. In een mum van tijd waanden we ons in de zomer. De warmste dag werd zondag 11 juni. Drachten-W registreerde 34,8 graad, Opeinde 32,1 graad, Boornbergum 31,5 graad, Sumar 30,9 graad, Haulerwijk en Siegerswoude 30,4 graad. Ook op maandag 12 juni was het nog zeer warm (30 tot 34 graden). Daarna draaide de wind geleidelijk via het noordoosten naar het noorden en vond er enige afkoeling plaats. Met de nadruk op enig, want tijdens de vele uren zonneschijn wist de temperatuur, met tuineffect, toch nog het zomerse niveau van 25 tot 31 graden te halen.
HITTEGOLF/WAT REGEN
Van donderdag 8 tot en met zaterdag 17 juni tekende de waarnemer uit Drachten-W een indrukwekkende reeks op van 10 zomerse dagen waarvan 7 tropisch. Voluit een hittegolf en die hittegolf bleef daar voortbestaan tot en met … zondag 25 juni. Verder kwamen we vanaf zondagavond 18 juni onder de invloedssfeer van kleine depressies die de lucht vochtiger en onstabieler maakten. Daardoor kreeg de zon concurrentie van bewolking. En raar maar waar op zondagavond viel er lokaal zelfs een buitje (maximaal 0,5 mm). Een echte verfrissing, en dat na weer een tropische dag (Drachten-W 32,6 graad), in de vorm van een onweersbui (KNMI code oranje) deed zich voor op dinsdagavond 20 juni (Siegerswoude 14,2 mm tegen Opeinde 6,3 mm). Het oosten en zuidoosten van Nederland werden donderdag 22 juni getrakteerd op neerslaghoeveelheden van 30 tot 65 mm. Appelscha ving 2 tot 5 mm op, maar de overige plaatsen hielden het droog
WEER EEN DERTIGER
Een hogedrukgebied afkomstig vanuit Frankrijk wandelde zaterdag 24 juni over onze omgeving naar het oosten van Europa. Daardoor werd het opnieuw zeer warm en op, alweer, zondag 25 juni verschenen weer de dertigers op de buis. Al met al werd het de (op een na) warmste dag van de maand. Drachten-W mat 34,6 graad, Haulerwijk 33,8 graad, Boornbergum 32,5 graad, Opeinde 32,2 graad, Siegerswoude en Sumar 30,6 graad.
AANGENAMER
Vergezeld door een buitje kwam in de nacht naar maandag 26 juni een eind aan de hitte en de rest van de maand lag de temperatuur voor velen op een (aangenaam) niveau van 20 tot 24 graden. Een depressie in de buurt van IJsland kreeg steeds meer in de melk te brokkelen. Oftewel de onstabiliteit nam steeds meer toe en dat vertolkte zich op woensdag 28 en donderdag 29 juni in wat regen of een enkele bui. De broodnodige neerslag van 2 tot 4 mm was uiteraard veel te weinig om de droogte op te heffen, maar als er een bui over de dam is volgen er meer?
CIJFERS JUNI
DATA WeatherLink DRACHTEN-W
Tekst: Jelle Booi