SEPTEMBER: HERFSTMAAND MET ZOMERSE MOMENTEN
Inhoud
IN VOGELVLUCHT
De herfstmaand was te zacht, te droog en veel te zonnig. De maand september deed het zo slecht nog niet. Een lange periode met stabiel weer was uitgesloten, maar desondanks konden er nog 14 warme en 3 zomerse dagen worden opgetekend. Tijdens heldere condities konden de nachten al behoorlijk afkoelen en tijdens de laatste week van de maand had dat veel invloed op het etmaalgemiddelde. Lag rond 20 september het gemiddelde nog rond 16 graden, bij het scheiden van de markt kwam er 14,9 graad uit de bus rollen. Overigens bepaald geen slechte score, want dat was nog altijd een winst van 0,6 graad. Vorig jaar was september met 146,9 mm veel te nat, maar deze editie was juist veel te droog. Het totaal lag op 48 mm tegen normaal 86 mm. De zon scheen in deze herfstmaand duidelijk meer dan gebruikelijk. Het aantal uren bedroeg 178 en dat was een winst van 38 uren.
OVERDAG WARMER
De herfstmaand had een koude start. Op zaterdagochtend 1 september ging het kwik in Siegerswoude onderuit naar 6,4 graad en op zondagochtend 2 september werd het aldaar, tijdens zeer mistige condities, nog iets kouder, namelijk 5,4 graad. Dat betekende daar de laagste waarde sinds 20 mei. Overdag werd het juist warmer en warmer. Dinsdag 4 september werd de topper en Drachten-W mat 29,2 graad, Haulerwijk 29,1 graad, Opeinde en Rottevalle 27,7 graad, Boornbergum 27,5 graad, Siegerswoude 27,2 graad en Sumar 26,6 graad. Hoewel de zon zich veelvuldig liet zien was het niet geheel stabiel. Op dinsdagavond viel er in het zuiden van deze regio lokaal een onweersbui en ook op woensdagavond was wat gedruppel waarneembaar.
WINNAAR
Ook op donderdag 6 september bevond onze regio zich met 21 graden nog in de zachte en vochtige lucht, maar lang mocht dat niet meer duren. Koelere lucht vanuit het westen kwam in actie en op voorhand werd het zonnige karakter ingeruild voor veel bewolking waaruit soms een bui(tje) viel. Sommige waarnemers spraken van enkele ‘snitters’, maar tussen Ureterp en Drachtster Compagnie kwam het echter tot een heuse wolkbreuk. Ultsje Hosper rapporteerde in korte tijd 29 mm. Op vrijdag 7 september kwam de frissere lucht dan uiteindelijk als winnaar uit de strijd. Op vrijdag en zaterdag 8 september werd het 18 tot 19 graden en vooral op vrijdag ontstonden er enkele buien.
NIET PERFECT
In de nacht naar zondag 9 september begon de zachte lucht, gepaard gaande met wat regen, weer aan een opmars. Die opzet slaagde, maar geheel perfect zag het weerbeeld de dagen erna niet uit. Zondag viel er lokaal een buitje, maar liet ook de zon zich af en toe zien. Het kwik bereikte een prima waarde van 21 tot 23 graden. Echter, maandag 10 en dinsdag 11 september was het meestentijds bewolkt en op dinsdagochtend kwam het tot wat motregen.
NATTIGHEID
Op de grens met koudere lucht ging het later op dinsdagavond (mot)regenen en ook op woensdagochtend 12 september was het enige tijd een natte boel. Boornbergum tapte 5 mm af. De temperatuur lag woensdagmiddag met 16 tot 17 graden duidelijk onder de maat, maar na een frisse nacht naar donderdag (Siegerswoude 5,4 graad) klom de temperatuur de dagen daarna op naar 18 tot 20 graden. Overigens bleef het tot en met zaterdag 15 september onbestendig. Zo bleef het donderdag 13 september (veel zon) en vrijdag 14 september (vrij veel bewolking) droog. In de nacht naar zaterdag veroorzaakte een storing enkele buien (Ureterp 7,5 mm tegen Sumar 3,2 mm) en ook zaterdag overdag ontstond plaatselijk een bui.
EX-HELENE
De Atlantische Oceaan grossierde in tropische cyclonen, maar het was ex-Helene die vanaf zondag 16 september een koers zocht richting Ierland. Tegenhanger werd een langgerekt hogedrukgebied dat zich uitstrekte van Spanje richting het oosten van Europa. Daardoor draaide de (boven)stroming naar het zuidzuidwesten, waardoor ons een portie zeer zachte lucht kon bereiken. Hoewel het flink waaide konden we toch genieten van heerlijk nazomerweer. En nazomer(s) was het van maandag 17 tot en met donderdag 20 september. Het kwik vloeide namelijk uit naar 21 op donderdag tot maximaal 25 graden (Rottevalle) op dinsdag.
AFKOELING
Vrijdag 21 september was de dag van een hernieuwde weersomslag. Een frontale storing, behorende bij een uitdiepende depressie ver op de Noordzee, veroorzaakte in de vroege ochtend wat regen en een fikse afkoeling. De temperatuur zakte namelijk in korte tijd van 19 naar 13 tot 14 graden. Tevens wakkerde de westzuidwestenwind aan tot krachtig, kracht 6, met uitschieters tot 75 kilometer per uur. Na frontpassage bleef het flink waaien en met name later in de middag en avond vielen er buien met onweer en hagel. Zaterdag 22 en zondag 23 september bleef het kil en op zondag bleef het kwik, tijdens regenachtig weer, steken op … 12 graden.
HOGEDRUK
Vanaf maandag 24 september verplaatste zich een hogedrukgebied van Ierland over Nederland naar het zuidoosten. Het hoog leverde maandag (noordwestenwind) nog een enkele bui af, maar van dinsdag 25 tot en met donderdag 27 september bleef het droog. Door het draaien van de wind naar het zuidwesten werd ook weer wat zachtere lucht aangevoerd met als resultaat een keurige 21 tot 22 graden op donderdag. Echt waar, maar vanaf vrijdag 28 september werd het opnieuw enkele graden kouder.
CIJFERS SEPTEMBER
DATA WeatherLink DRACHTEN-W
Tekst: Jelle Booi