NOVEMBER NIET ERG INDRUKWEKKEND
IN VOGELVLUCHT
November had een vrij normale temperatuur, was veel te droog en veel te zonnig. De eerste helft van de slachtmaand gaf hoge temperaturen. Vanaf 16 november werd het beduidend kouder. Even dachten we de herfst overgeslagen te hebben, maar niks was minder waar. Aan het einde van de maand diende dit seizoen zich alsnog aan. De kou in de tweede helft van de maand mepte er even stevig in en zorgde voor een flinke afname van het etmaalgemiddelde. Lag dit tot en met 15 november nog op 9 graden, aan het einde van de maand was het gemiddelde geslonken naar 6,4 graad. Ten opzichte van normaal (6,3 graad) is dat een surplus van slechts 0,1 graad. Hogedrukgebieden zorgden opnieuw voor droogte en veel zon. Met 32,1 mm werd het de droogste novembermaand sinds 2011 (7,2 mm). Gebruikelijk is 89 mm. Het aantal uren zon bedroeg 95. Daarmee werd een derde plaats in de eindrangschikking behaald. Nog zonniger waren 1989 (103 uren) en 1920 (104 uren).
STORINGSGEVOELIG
Op donderdag 1 en vrijdag 2 november was het allemaal wat storingsgevoelig. Op donderdag was eerst de zon af en toe zichtbaar en kon de temperatuur nog oplopen naar een prachtige 14 tot 16 graden. Echter, later in de middag ging het regenen en daalde het kwik naar een waterkoude 10 graden. Op vrijdag waren er perioden met zon en plaatselijk viel een bui. Het neerslagtotaal bedroeg in Drachten (KNMI) 10,8 mm.
DATUMRECORDS
Onder invloed van een krachtig hogedrukgebied boven het oosten van Europa bleef het van maandag 5 tot en met donderdag 8 november vrijwel droog. Het hoog had nog veel meer te bieden. Op maandag 5 november ging de zon schuil achter een dik pakket wolken, maar de overige dagen had de koperen ploert het heft duidelijk in handen. De verschillen in temperatuur waren in deze periode groot. De nachten naar zaterdag 3 en zondag 4 november leverden nog witte weilanden op, maar dinsdagmiddag 6 november scheelde, bij wijze van spreken, een jas. Opeinde registreerde 18,7 graad, Boornbergum 18,5 graad, Haulerwijk 18,4 graad, Siegerswoude 18 graden, Drachten-W 17,2 graad, Sumar 17,1 graad en Rottevalle 16,7 graad. Datumrecords en ‘op de romte’ evenaarde Siegerswoude zelfs het Friese novemberrecord. Het record wat betreft bebouwde-kom-effecten werd niet verbroken. Op 2 november 2014 noteerde Haulerwijk 19,1 graad en op 4 november 2011 mat hetzelfde station maar liefst 19,7 graad.
SLECHT WEEKEINDE
Een depressie in de buurt van IJsland was er de oorzaak van dat het weekeinde van zaterdag 10 en zondag 11 november een niet al te best verloop kende. Hoewel de zon zich zondagmiddag liet zien was er veel bewolking waaruit het af toe (mot)regende. Ook op vrijdagochtend 9 en maandagochtend 12 november viel er wat regen en op dinsdag 13 november trok een enkele bui over deze regio. Haulerwijk ving 21,7 mm op, Siegerswoude 15,9 mm, Ureterp 14,5 mm, Boornbergum 14 mm, Drachten-W 11,8 mm, Sumar 10,5 mm, Opeinde 10,1 mm en Drachten-KNMI 8,5 mm.
DROOG, ZONNIG EN KOUDER
Na dinsdag 13 november brak opnieuw een periode met droog weer aan. En weer was het een hogedrukgebied boven het oosten van Europa, later boven Scandinavië dat voor een heuse blokkade zorgde. Met een oostelijke stroming werd de aangevoerde lucht, ondanks een overvloed aan zon, kouder en kouder. Bevonden we ons tot en met donderdag 15 november nog in de dubbele cijfers, de dagen daarna werd het slechts 6 tot 8 graden. Uitzondering betrof de kille vrijdag 16 november. Plaatselijk waren de mist en laaghangende bewolking hardnekkig en daardoor bleef de temperatuur in Siegerswoude steken op een kille 4,3 graad. Kil waren ook de nachten. In de nacht naar zondag 18 november zakte het kwik in Opeinde naar -2 graden tegenover Boornbergum -0,5 graad.
KOUD WEEKJE
Het hogedrukgebied boven Scandinavië ging vanaf maandag 19 november een verbintenis aan met een collega-hogedrukgebied in de buurt van IJsland. De blokkade, alsmede de oostelijke stroming hielden daardoor stand, maar in de hogere luchtlagen wou het allemaal niet zo vlotten. Daardoor was er vrij veel bewolking zichtbaar waaruit met name op dinsdagavond wat regen en lokaal ook wat natte sneeuw viel. Bovendien werd het, mede door de sterke wind, een koud weekje. Overdag bevond de temperatuur zich tussen 3 en 6 graden en in de nachten schommelde het kwik rond het vriespunt.
OMSLAG
Tot en met woensdag 28 november bleef het koud met overdag 4 tot 6 graden en ’s nachts hooguit wat lichte vorst. Na woensdag volgde een weersomslag. Depressies op de Atlantische Oceaan speelden op en maakten aan de kou een einde. De stroming draaide daardoor naar het zuidwesten en dat betekende een flinke stijging van temperatuur. De dubbele cijfers (10 tot 11 graden) werden weer van stal gehaald. Bovendien ging het flink waaien en vooral in de nacht naar donderdag en donderdag overdag 29 november kletterde het van de regen (7 tot 14 mm). De herfst had (eindelijk) z’n intrede gedaan.
CIJFERS NOVEMBER
DATA WeatherLink DRACHTEN-W
Tekst: Jelle Booi