WINTERVERRASSING MET LENTETOETJE
De sprokkelmaand was veel te droog, te zonnig en had een vrij normale temperatuur. Van 6 tot en met 15 februari was het, na jaren, weer eens volop winter. Het vroor matig tot streng, maar na 15 februari blies de winter snel de aftocht. Na een abrupt einde werd het plotsklaps lente. Het kan verkeren. Zo was menigeen aan het schaatsen en nog geen week later zaten we te genieten van het prachtige lenteweer. Die grote tegenstelling was ook te zien aan het etmaalgemiddelde. Dankzij Jûkelburd lag dat in de eerste helft van de maand op ruim -1 graad (het koudst sinds februari 2012), maar de tweede (lente)helft scoorde, mede door zes dagen op een rij met 15 graden of meer, aanzienlijk hoger, namelijk 8 graden. Over de gehele maand werd het gemiddelde bepaald op 3,3 graad tegen normaal 3,4 graad, dus vrij normaal. Vorig jaar was februari met 169,8 mm supernat. Ditmaal was hij aan de zuinige kant, want het totaal kwam niet verder dan 45,7 mm. Gebruikelijk is 64 mm. De zon scheen 109 uren tegen gewoonlijk 91 uren. Vorig jaar liet ze zich veel te weinig (64 uren) zien, maar in 2019 juist weer veel te veel (121 uren).
GLADHEID/CODE ORANJE
Februari ging van start, maar had van Moeder Natuur wel een code meegekregen. Code oranje wel genaamd. Bij temperaturen van onder het vriespunt viel er op maandagochtend 1 februari lichte sneeuw en ijsregen. Plaatselijk werd het glad, maar tot grote problemen leidde dit niet. Door de matige vorst werd er op zondag 31 januari op de Ryptsjerksterpolder ‘geschaatst’ en op maandag 1 en dinsdag 2 was dat ook, hetzij sporadisch, elders het geval.
OVERGANGSGEBIED
Zachte lucht (9 graden) maakte op woensdag 3 februari korte metten met het ijs. De winter was verdreven, echter, een hogedrukgebied boven Scandinavië deed de zachte lucht in de nacht naar donderdag terugdringen naar het zuiden. Onze omgeving kwam van donderdag 4 tot en met zaterdag 6 februari in het overgangsgebied te liggen. In dat gebied overheerste de bewolking waaruit regen of een enkele bui viel. Topscoorders werden Boornbergum en Haulerwijk met 19 en 18,4 mm.
WINTERINVAL
Het hogedrukgebied boven Scandinavië zwol aan tot 1040 hPa en kreeg steeds meer macht. Reeds op maandag 1 februari gaven diverse computermodellen aan dat een depressie in de buurt van Luxemburg op zondag 7 februari een belangrijke tegenspeler zou worden. Een bijbehorende storing zou op die dag voor veel wind, een ware sneeuwdump van meer dan 20 centimeter en een klassieke winterinval gaan zorgen. Die ontwikkeling hadden ze goed in de smiezen. Een sneeuwdump bleef uit, maar de sneeuw (5 tot 10 (Haulerwijk) centimeter) in combinatie met de vele wind deed het KNMI er wel toe besluiten om een weeralarm (code rood) uit te geven. En gelijk hadden ze. De sneeuw(jacht) joeg met een windkracht 6 tot 7 werkelijk horizontaal door de straten en bij een temperatuur van -5 graden! vormden zich sneeuwduinen en was het bovendien snijdend koud.
VOLOP WINTER
De hel van 2021, memorerend aan de film: De hel van 63, was nog niet voorbij. Op maandag 8 februari was het een chaos op het wegennet. Het was enigszins vechten tegen de bierkaai, want de wind en lichte (stuif)sneeuw waren nog steeds prominent aanwezig. Doordat het hoog het steeds meer voor het zeggen kreeg, kwam vanaf dinsdag 9 februari in de wind- en sneeuwsituatie een belangrijke verandering. De zon kwam er steeds meer aan te pas en dat bevorderde de ijsaangroei. Ondanks dat de middagtemperatuur tegen het vriespunt of net iets boven nul uitkwam, vroor het ’s nachts matig tot streng. De laagste temperatuur deed zich voor op zaterdagochtend 13 februari. Siegerswoude mat -11,7 graad, Opeinde -11,3 graad, Boornbergum -11 graden, Haulerwijk -10,3 graad, Sumar -9,9 graad en Drachten-W -9,5 graad. Hoewel de ijskwaliteit belabberd en niet overal vertrouwd was, werd er toch volop geschaatst.
WEER WEERALARM
De winter begon met code rood, maar eindigde ook dieprood. Het hogedrukgebied trok naar het zuidoosten weg, waardoor de weg vrijkwam voor zachte oceaanlucht. De vorst mocht dan maandagochtend 15 februari verleden tijd zijn, in de grond was die nog wel degelijk aanwezig. In de vroege ochtend begon het te regenen met enige tijd
IJZEL
tot gevolg. Gaandeweg de dag steeg de temperatuur tot +3 graden en verdween de verraderlijke gladheid. De winter kwam voor de rest van de week ook niet terug. Depressies deden de stroming naar het zuiden draaien. Nog zachtere lucht (donderdag 18 februari 11 tot 12 graden) in combinatie met regen (Boornbergum 27 mm) deden de sneeuw(hopen) en het ijs zeer snel smelten.
VOORJAAR
Een hogedrukgebied boven het midden van Europa hield vanaf zaterdag 20 februari storingen op afstand. Sterker nog, dit systeem deed de aanvoer van zeer zachte lucht vanuit het zuiden alleen maar versterken. Vanaf zaterdag 20 februari waren we ineens in de lente beland. Ongelofelijk, wat een overgang. Binnen een week van de winter naar het voorjaar en het voorjaarsweer met z’n zonnige perioden hield het vol tot en met donderdag 25 februari. Datumrecords gingen voor de bijl en het warmst werd het op zondag 21 februari. Boornbergum mat 17,5 graad, Haulerwijk 17,4 graad, Drachten-W 17,2 graad, Opeinde 17 graden, Siegerswoude 16,9 graad en Sumar 16,1 graad. Vanaf vrijdag 26 februari schakelden we over op een nieuw hogedrukgebied afkomstig vanaf de Atlantische Oceaan. Het bleef droog, maar door het draaien van de wind naar het westen werd het minder zacht. Edoch, met 8 tot 10 graden was het, na het oplossen van de mist en lage bewolking, nog best toeven.
CIJFERS FEBRUARI
DATA WeatherLink DRACHTEN-W
Tekst: Jelle Booi