JUNI 2019 HOOG IN DE HITLIJST
Inhoud
IN VOGELVLUCHT
Juni was zeer zonnig, veel te droog en bovendien een zeer warme maand. Hoewel het voor ons gevoel wel wat meeviel kwam de zomermaand als zeer warm uit de bus. De eerste en tweede decade gaven een etmaaloverschot van 2 graden, maar wat te denken van de laatste 10 dagen (warmste derde decade sinds 1976). Het etmaalgemiddelde gaf een surplus van maar liefst … 4 graden. Logisch dat ook het gemiddelde als geheel veel te hoog uitviel. Gebruikelijk is 15,3 graad, maar nu werd het gemiddelde bepaald op 18 graden. Daarmee werd juni de warmste in z’n soort in ruim 100 jaar. Qua neerslag lag de maand aardig op schema, maar de tweede helft van de maand was weer tamelijk droog. Met een regiototaal van 59,9 mm tegen normaal 77 mm werd de maand daardoor aan de te droge kant. De zon scheen weer dat het een lieve lust was. Gewoonlijk is 194 uren. Nu kwam het totaal uit op 254 uren. Juni 2010 kwam op 256 uren zonneschijn uit.
LOKAAL TROPISCH
Het begin van de meteorologische zomer kon niet beter. Een uitloper van hogedruk maakte er een prachtige zaterdag 1 juni van. De gehele dag waren er zonnige perioden en ’s middags warmde het op naar 23 tot 25 graden. Zondag 2 juni werd een depressie in de buurt van Ierland bepalend. De bijbehorende zuidzuidwestelijke stroming voerde nog warmere lucht aan. Tijdens flinke perioden met zon steeg het kwik in Drachten-W tot 31,6 graad, Rottevalle 30,4 graad, Haulerwijk 30,2 graad, Opeinde 30,1 graad, Boornbergum 30 graden, Sumar 29,6 graad en Siegerswoude 29,3 graad. Vergezeld met een enkele onweersbui, lokaal met hagel, maakte een zogenaamd koufront later in de avond en nacht een eind aan de hitte.
CODE ORANJE
In de periode van maandag 3 tot en met vrijdag 7 juni was het, onder invloed van depressies, behoorlijk onstabiel. Op maandag 3 en donderdag 6 juni werd het 19 tot 21 graden en de overige dagen klom de temperatuur op naar 22 tot 24 graden en plaatselijk op vrijdag 7 juni naar 26 graden (Drachten-W 25,8 graad). Voor de atmosfeer was dat blijkbaar te veel van het goede. Vanwege zware onweersbuien werd er, tot driemaal toe, code oranje afgekondigd. Vrijdagavond draaide uit op een teleurstelling (geen onweer), maar in de nacht van dinsdag 4 op woensdag 5 en in de nacht naar donderdag 6 juni was het wel degelijk raak. Vooral het onweer in de nacht naar woensdag sprak boekdelen. Ontelbare ontladingen, veel regen en de wind bereikte een kwartier lang zelfs even stormkracht. De ravage in sommige plaatsen (omgewaaide bomen en vernielde huizen) was groot, maar groot waren ook de neerslaghoeveelheden in een paar dagen tijd. In Sumar viel 26,7 mm, Ureterp 25 mm, Drachten-KNMI 21,6 mm, Opeinde 20,8 mm, Drachten-W 17,1 mm, Haulerwijk 15,2 mm, Siegerswoude 14,2 mm en Boornbergum 14 mm.
PINKSTEREN
Het bomenbestand kreeg op zaterdag 8 juni nog meer een knauw. Een depressie op de Noordzee van om en bij 1000 hPa veroorzaakte een krachtige, kracht 6, zuidzuidwestenwind en opnieuw schoot de wind, vooral tijdens buien, uit richting stormkracht (75 kilometer per uur). De dag daarna (zondag eerste pinksterdag 9 juni) was van het herfstweer helemaal niks meer te merken. In plaats van 16 graden, buien en veel wind was het vrij rustig, droog, zonnige momenten en een aangename 20 tot 22 graden. In de nacht naar maandag tweede pinksterdag (10 juni) regende het wat, maar overdag waren, bij een temperatuur van 21 graden (Drachten-W maximaal 25,4 graad), de perioden met zon weer aanwezig.
ONBESTENDIG
Maandagavond, in de nacht naar dinsdag 11 juni en dinsdagochtend kwam het plaatselijk tot (wat) regen of een (onweers)bui(tje). De dagen daarna bleef het, tot en met zondag 16 juni, aan de onbestendige kant. Op elke dag dienden zich wel enkele buien of regen aan. Vooral op zaterdag 15 juni regende het even stevig door en uiteindelijk ving Boornbergum 33 mm op tegen Siegerswoude 19,1 mm. Buiten de neerslaggebieden om scheen geregeld de zon en op vrijdag 14 juni registreerde Drachten-W (met veel tuineffect) 25,8 graad.
BENAUWD
Een hogedrukgebied ten oosten van onze omgeving zorgde op maandag 17 en dinsdag 18 juni voor prachtig zomerweer. Er waren flinke perioden met zon en de middagtemperatuur bedroeg op maandag in Haulerwijk 28,4 graad en op dinsdag in Drachten-W 28 graden. Daarbij voelde het benauwd aan en dat was tevens het geval op woensdag 19 juni. Bovendien veroorzaakte een storing later in de ochtend en later in de avond (wat) regen (Opeinde en Haulerwijk 8,7 en 8,2 mm). Donderdag 20 en vrijdag 21 juni kwam het tot een enkele bui (Drachten-W en Siegerswoude op donderdag 4,4 mm).
SNIKHEET
Tijdens de aanvang van de astronomische zomer (vrijdag 21 juni om 17.54 uur) werd een nieuw, ook weer snel wegtrekkend, hogedrukgebied boven Scandinavië in stelling gebracht. Tot en met dinsdag 25 juni scheen de zon voluit en door aanvoer van zeer warme lucht vanuit het oosten werd het warm, warmer, heetst. De hoogste temperatuur was weggelegd voor de dinsdag. In Haulerwijk reikte het kwik tot 36,9 graad, Drachten-W 36 graden, Opeinde en Rottevalle 34,9 graad, Boornbergum 34,5 graad, Siegerswoude 33,7 graad en Sumar 33,5 graad.
TROPISCHE AFSLUITING
Een mini-depressie deed het hogedrukgebied op woensdag 26 juni in tweeën breken. De zon bleef na woensdag volop schijnen, maar de zogenaamde westelijke tak deed de wind, van woensdag 26 tot en met vrijdag 28 juni, uit het noorden waaien. Bleef het in het midden en zuiden van Nederland bloedheet, in onze regio was het met 18 tot 24 graden veel beter uit te houden. De westelijke tak was overigens ook niet honkvast en wandelde op zaterdag 29 juni over Nederland naar het zuidoosten. Daardoor kon de maand (Drachten-W en Haulerwijk op zaterdag 35,3 en 34,9 graad tegenover Siegerswoude 31,2 graad) afsluiten met (nog meer) zomerwarmte.
CIJFERS JUNI
DATA WeatherLink DRACHTEN-W
Tekst: Jelle Booi